Welkom bij de gesprekstool ‘anders organiseren’. Een tool die jullie helpt een creatief gesprek te voeren over het anders organiseren van onderwijs.
Anders organiseren gaat over het anders nadenken over de manier waarop het onderwijs wordt georganiseerd binnen de school en in samenwerking met de omgeving. Het gaat over het anders kijken naar en anders denken en praten over hoe we de vraagstukken in het onderwijs en in de schoolorganisatie aanpakken. Het doel van deze gesprekstool is het gesprek over het anders organiseren van onderwijs op scherp te stellen. De gesprekstool helpt jullie los te komen van bestaande structuren, voorwaarden en oordelen door jullie telkens weer voor een keuze te stellen. Het gesprek staat centraal, niet de oplossing.
Hieronder de opdracht en de uitleg bij de gesprekstool:
Onderwijs op de planeet Gaia
Leuk nieuws! Jullie zijn uitgekozen voor een belangrijke taak. Er is een nieuwe planeet ontdekt. Deze planeet lijkt qua atmosfeer veel op de aarde. Op deze planeet, Gaia genaamd, wordt een nieuwe samenleving gestart. Aan jullie de taak om één van de scholen in de nieuwe Nederlandse samenleving op Gaia vorm te geven. Hoe ziet het ideale onderwijs op Gaia er volgens jullie uit? Hoe zouden jullie het onderwijs vormgeven?
Gebruik gesprekstool
Hoe het onderwijs op de nieuwe school op Gaia eruit komt te zien, bepalen jullie aan de hand van een aantal dilemma’s. Jullie krijgen telkens twee scenario’s te zien. Het is simpel: jullie móeten kiezen.
- Lees de twee scenario’s voor
- Voer het gesprek: bespreek de voor- en nadelen van ieder scenario
- Kies als groep één scenario voor de nieuwe school op Gaia door erop te klikken
- Bespreek wat jullie uit het gesprek meenemen: welke aspecten zijn waardevol voor jullie eigen context?
- Druk op de rode knop om een nieuw gesprek te starten
Tip: het gesprek staat centraal, niet de oplossing. De keuze voor één scenario helpt het gesprek te focussen. Dit betekent niet dat het andere scenario geen waardevolle input oplevert.
Voorbereiding
- Wijs een gespreksleider aan. De gespreksleider houdt de tijd in de gaten en zorgt dat iedereen bij het gesprek betrokken wordt.
- Kies een veilige omgeving waar iedereen zich op zijn of haar gemak voelt om een open gesprek te voeren en ideeën te delen.
- Is de groep groter dan 6 personen? Overweeg om het gesprek in twee kleinere groepen te voeren of gebruik een werkvorm waarbij iedereen eerst een eigen keuze maakt: bijvoorbeeld door aan één kant van de ruimte te gaan staan.
- Zorg dat iedereen het scherm goed kan zien en de scenario’s goed kan lezen.
- Voer je het gesprek online? Dat kan heel goed! Deel je scherm zodat iedereen naar hetzelfde dilemma kijkt.
- Maak afspraken over hoe jullie ideeën of andere zaken die in het gesprek naar voren komen vasthouden. Schrijf ze op een groot vel, een (online) whiteboard of maak gebruik van post-its.
- De gesprekstool helpt om een open gesprek te voeren en te brainstormen over nieuwe ideeën. Bij brainstormen is één gouden regel: álle ideeën zijn waardevol!
- Lees het verhaal over onderwijs op de planeet Gaia (hierboven) aan iedereen voor.
Tips voor de gespreksleider
De tool en de scenario’s zijn een hulpmiddel om het gesprek over het anders organiseren van onderwijs op gang te brengen. Hoe deze worden ingezet is aan jullie. Hieronder benoemen we een aantal tips en ideeën voor mogelijke werkvormen die je als gespreksleider kan inzetten:
- Geef iedereen de tijd om eerst voor zichzelf te bepalen wat hij/zij belangrijk vindt in de scenario’s.
- Je kan het gesprek starten door iedereen zijn / haar voorkeursscenario te laten toelichten, of ga het gesprek open in. Een startvraag kan zijn: welk scenario spreekt jou het meest aan en waarom?
- Betrek iedereen bij het gesprek.
- Het gaat om het gesprek. Niet om de keuze. Vraag daarom iedereen zijn/haar keuze altijd te onderbouwen. Waarom kies je voor dat scenario? Waarom niet voor het andere scenario? Welke aspecten uit het andere scenario zouden wél interessant kunnen zijn?
- Is iedereen het snel eens of komt het gesprek niet op gang? Vraag de groep om het scenario ook eens vanuit een ander perspectief te bekijken. Wat zouden ouders of leerlingen van dit scenario vinden?
